Prowadzenie inwestycji budowlanej wymaga czasu. Nie każdy inwestor nim jednak dysponuje. Co więcej, zleceniodawca nie zawsze może się też pochwalić stosowną wiedzą i znajomością przepisów niezbędnych przy zarządzaniu pracami budowlanymi. To nierzadko powoduje problemy na różnych etapach realizacji, a nawet opóźnia całą budowę. Rozwiązaniem, które pozwala ich uniknąć, jest zastępstwo inwestycyjne, czyli współpraca z tzw. inwestorem zastępczym.
Zgodnie z definicją zawartą w Polskiej Normie z dnia 25 kwietnia 2000 roku inwestor zastępczy jest jednostką organizacyjną, która odpłatnie podejmuje się koordynacji inwestycji na zlecenie bezpośredniego inwestora. Na podstawie umowy o zastępstwo inwestycyjne przejmuje jego obowiązki w zakresie planowania i zarządzania całością lub częścią czynności związanych z realizacją budowy. Zadania inwestora zastępczego w każdym przypadku precyzyjnie określa umowa. Niemniej wśród jego przykładowych powinności można wymienić:
Umowa o zastępstwo inwestycyjne może mieć dwojaki charakter. Pierwszym jej typem jest umowa pomocnicza (przedstawicielska), zgodnie z którą, inwestor zastępczy staje się pełnomocnikiem inwestora głównego. Tym samym realizuje określone zadania w jego imieniu, ale odpowiedzialność za ich wykonanie i tak spoczywa na inwestorze bezpośrednim. Drugim typem umowy jest umowa powiernicza. Ta wiąże się z przeniesieniem odpowiedzialności bezpośrednio na inwestora zastępczego, który działa w imieniu własnym.